Dilşad Karan
Ruslar diğer milletlerin aksine “ayı” tabirinin kullanılmasını övgü olarak karşılıyor. Peki bu boz ayı neden Rusya’nın sembol hayvanı?
Rusların ayı benzetmesini övgüyle karşılaması ve siyasi olarak da “Rus ayısı” diye bir tabirinin ortaya çıkması coğrafi, tarihi ve siyasi bir çok nedene dayanıyor.
Dahası dünya diplomatik argosunda “Rus ayısı” tabirinin sıklıkla kullanıldığını duyuyoruz. Rusların ayıyı bu kadar olumlu olarak kullanması ve sembol hayvanı olması nereden geliyor?
Coğrafi bir neden olarak Rusya’nın ormanlık yapısı dolayısıyla Rus kültürü tamamen ormancılık kültürüyle yoğurulmuştur diyebiliriz. Bu ormanlık bölgede bulunan bol miktarda ayı da Rus kültürünün ayılarla etkileşimini artırarak Ruslar için ayıyı normal hale getirmiştir.
Mitolojiye göre ise ayı, Adem ve Havva’nın ormanda bıraktıkları çocuklarıdır. Bu mitolojiye göre başta insan olan bu çocuklar çoğalırken ayıya dönüşmüştür. İnsanoğlu ise bu yüzdem ayıyı sıradan bir hayvan olarak değil öz kardeşi olarak görmelidir inancı var. Mitoloji sadece öz kardeşi olarak görmelerini değil kendilerini de ayıyla özdeşleştirmelerini sağlamıştır.
Onlara göre güneyde insanlar sıcak iklimlerde, verimli topraklarda rahat yaşarken kendileri aynı ayılar gibi soğuk ormanlarda ve zorlu koşullarda hayat mücadelesi vermektedir.
Rus hikayelerinde güçlü olmanın önemli bir değer olduğu, ayının da gücünden dolayı her zaman kazanan, kazandığı için de her zaman haklı olduğu işlenmektedir.
Yine bu hikayelere göre ayının gücünden dolayı bir kabalığı olsa da bunu hoş görmeli çünkü yerine göre insanlardan daha iyi olduğu vurgulanmaktadır.
“Rus ayısı” tabirinin asıl nedeni
Rusya’nın 18. yüzyılda artan gücü ve bu gücü orantısız kullanımı, işgal ettiği bölgelerde yaptığı katliam ve yıkımın fazlalığı nedeniyle batı diplomasisinde argo sayılan bir kullanımla Rus Çarlığı’na “Rus ayısı” denmeye başladı
Bunda Rusların mitolojik hikayeleri ve 16. yüzyıldan itibaren resmen kendilerini ayıyla özdeşleştirmeleri de etkili oldu.
Ruslar ayı benzetmesini olumlu karşıladıkları için bu kullanımdan rahatsız olmadılar, aksine düşmanlarını korkutacağını düşündüğünden ‘Rus ayısı’ tabirinin diplomaside yayılmasını kendilerine faydalı buldular.
