Ajanimo
Bir kediyle yaşayan herkesin aklını kurcalayan önemli bir karardır, kedi kısırlaştırma işlemi. Bu yazımızda her yönüyle kedi kısırlaştırma işlemini ele alıp akıllardaki tüm soru işaretlerini yanıtlamaya çalışacağız. İşte kedilerin kısırlaştırılması ile ilgili bilmeniz gerekenler…
Öncelikle kedilerin kısırlaştırılması, pek çok avantajı bilimsel olarak kanıtlanmış, sağlığı açısından yararı yadsınamaz bir girişimdir. Bu işlem, kedinizin doğasına müdahaleden çok, uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmesine katkı sağlayacak bir operasyondur.
Dişilerde ovaryumlarla (yumurtalık) uterusun (rahim), erkeklerde testislerin cerrahi müdahale ile alınması işlemidir. Hedefi, kızgınlık durumu ile birlikte çiftleşme isteğinin tamamen ortadan kaldırılmasıdır. İşte tam da bu noktada, birçok insan ‘Çiftleşme isteğinin kime ne zararı var?’ diye düşünerek konuya tereddütle bakar.
AİLE KAVRAMLARI YOKTUR
Yaygın bir başka düşünce ise “bir kez anne/babalığı tatsın şeklindedir. Ancak unutmayın ki kedilerde aile kavramı yoktur. Bir kedinin anneliği, yavrusu sütten kesilene (hatta bazen daha erken) kadardır. Kedilerin üremek, yavru başının çaresine bakar hâle gelene kadar (ortalama 1,5-3 ay) ilgilenmek ve koruma içgüdüsü dışında ebeveynlik duyguları yoktur. Hatta cinsel olgunluğa eriştiklerinde anne-baba kendi yavrularıyla, yavrular kardeşleriyle çiftleşebilir. Anne kediler (özellikle de sokakta yaşayan kediler) yavruları henüz sütten kesilmeden bile tekrar kızana girip çiftleşebilir ve eski yavruları tamamen belleğinden siler.
Hayvanlar için çiftleşme davranışı yalnızca üremeye yönelik yapılır. İnsanlar gibi bir cinsel yaşam beklentisi, hatalı bir empati şeklidir. Kısırlaştırılan hayvan depresyona girmez, hayata küsmez. Hayvanlarda çiftleşme isteği fiziksel bir durumdur ve bu durum ortadan kalktığında farkında bile olmayacaktır. Kedilerde aşk kavramı yoktur. Sadece seksüel hormonlarının etkisiyle üreme isteği duyarlar. Hepimizi minik, sevimli yavrular fikri heyecanlandırır fakat hem kediniz hem de sizin için en doğru karar kısırlaştırmaktır.
KEDİLER KISIRLAŞTIRILMALI MI?
Evet, kedilerin kısırlaştırılmasında birçok yarar vardır. Bunlar şöyle sıralanabilir.
• İlk kızgınlıktan önce yapılan kısırlaştırma operasyonlarının kanser riskini azalttığı ispatlanmıştır. Dişi bir kedinin kısırlaştırılması ile rahim iltihabı (Pyometra), yumurtalık kanserleri, rahim kanseri riski ortadan kalkar. Meme kanseri ve yanlış gebelik gibi hormon kaynaklı hastalıkların riskleri azaltılmış olur. Erkek kedilerde ise, prostat, testiküler hastalıklar ve kanser riski azalır.
• Kızgınlık dönemi, evlerini kediyle paylaşan insanlar için oldukça zorlu bir dönemdir. Bu dönemlerde kediler, yüksek sesle miyavlama, idrar püskürterek koku bırakma ve evden kaçma gibi davranışlarda bulunurlar. Dişi kediler yılda ortalama 3 kez kızgınlık dönemine girer. Kızgınlık dönemi süresi ise ortalama 6-7 gündür. Erkek kediler ise her zaman çiftleşmek için hazırdır. Bu yüzden çevreden gelen her uyaran (dişi kedi sesi, kokusu vs) çiftleşme isteği oluşturacaktır.
• Her çiftleşme isteği sonuçsuz kaldığında hayvan strese girer, huzursuz ve mutsuz olur. Davranışlarında ciddi değişiklikler gözlenir. Özellikle erkek kedilerde aşırı baskın ve agresif davranışlar görülebilir.
• Kısırlaştırılmayan kediler çiftleşirken birçok bulaşıcı hastalığın taşıyıcısı durumuna gelebilirler. Çiftleşme ve çiftleşmeye hazırlık sürecinde birbirlerini ısırmaları enfeksiyona neden olabilir. Ayrıca gebelik ve doğum, dişi kedi için yıpratıcı, yorucu bir süreçtir. Doğum sırasında çeşitli sorunlarla karşılaşabilir.
• Dişi kedilerin gebe kalmama ihtimali neredeyse yok gibidir. Bir batında doğan yavru sayısı ortalama 3-5 arasındadır. Eğer yavruların hepsine bakmayı planlamıyorsanız, yuva bulmak oldukça zor bir süreçtir. Oldu ki yuvalandırdınız; yavrulara çok iyi aileler bulduğunuzu düşünseniz de, çeşitli bahanelerle yetişkin ya da yavru kedilerin terk edildiğini aklınızdan çıkarmamalısınız. Tüm bunların ötesinde de, her doğan yeni yavrunun, sokakta yaşam mücadelesi veren bir kedinin sıcak bir yuvaya kavuşması ihtimalini azalttığını bilmelisiniz.
KEDİLER NE ZAMAN KISIRLAŞTIRILMALI?
Kısırlaştırma söz konusu olduğunda kedinizin yaşı, cinsiyeti, sağlık durumu gibi birçok değişkeni dikkate almanız gerekir. Veterineriniz, kısırlaştırma için en uygun zamanı önerecektir ancak genellikle yaklaşık 6 ayı doldurduktan sonra yapılır. Kızgınlık dönemlerinde kısırlaştırma yapılması tercih edilmez. Erkek kedilerin operasyonu, dişi kedilere nazaran daha kolay ve daha kısa sürer.
OPERASYONDAN ÖNCE NELER YAPILMALI?
En doğru ve sağlıklı bilgiyi veterinerinizden alacağınızı hatırlatmakla birlikte, birkaç hafta öncesinden vitamin takviyesi yapmanızı önerebiliriz. Kısırlaştırma operasyonundan en az 12 saat önce yemek vermeyi kesmelisiniz.
KISIRLAŞTIRMA SONRASI BAKIM
Operasyon sonrası eve geldiğinde anestezi etkisi süreceğinden kedilerin kendilerine zarar verme olasılığı yüksektir. Bu yüzden hareketlerinin bir süre kısıtlanması önerilir. Anestezi etkisi tamamen bitene kadar kafeste tutmanız yararlı olacaktır.
İlk birkaç gün sessiz, sıcak ve temiz bir odada rahatça dinlenebileceği bir ortam yaratın. Yatağı yumuşak ve yere yakın olsun. Operasyonun üzerinden 6-8 saat geçtikten sonra mamasını verebilirsiniz. Yaş kedi maması, içeriğindeki bol su ve hazmının kolaylığı nedeniyle önerilmektedir. Eğer yemezse zorlamayın, bu normal kabul edilir fakat operasyonun üzerinden 24 saat geçtikten sonra mama yememe konusunda ısrarcıysa veterinerinize danışın.
İyileşme süresince kedinizin durumunu yakından inceleyin. Veterineriniz tarafından reçete edilmeyen hiçbir ilacı vermeyin. Veterinerinizden onay almadıkça ameliyat bölgesine herhangi bir ilaç uygulamayın. Kedinizin, dikiş bölgesini yalamasına ve ısırmasına engel olmak için Elizabeth yakalık kullanmanız işlevsel bir çözüm olacaktır. Normal olmayan bir durum fark ettiğinizde hemen veterinerinizle iletişime geçin.
