Ajanimo
Kediler sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın en sevilen hayvanlarından. Daha da önemlisi en çok birlikte yaşanan evcil hayvanı unvanını uzun yıllardan bu yana patilerinde tutuyorlar. Ayrıca istatistiklere göre dünyada 500 milyondan fazla kedi bulunuyor, yani kedi popülasyonu gerçekten çok yoğun.
Kedilerdeki bu popülasyonun büyük bir kısmı ise ne yazık ki sokaklarda… Barınaklarda çok zor şartlar altında yaşam savaşı veriyor ve tüm bu gerçeklere karşın hala safkan cins kedi üretimi yapılıyor.
Merdiven altı olarak tabir edilen izbe yerlerde sürekli doğurtulan cins kediler acılı bir hayat sürerken doğan yavrular binlerce liraya satılıyor. Satılan her yavru aslında sokaklardaki bir doğmuş kedinin yuva bulma şansını elinden alıyor. Bunlar cins kedi sorununun bir yönü… Olayın bir de safkan ırklarda görülen genetik hastalıklar yanı var. Ve bu kısmı da en az üretim ve sokak canları kısmı kadar acı verici.
Safkan kediler genetik hastalıkları sonraki nesillere aktarıyor
Safkan kedi ırkları insanlar tarafından üretiliyor ve belirli standartlara sahip olması gerekiyor. Bu ırklar üretilirken genetik hastalıklar ortaya çıkıyor. Doğal olarakta cins bir ırk yine kendi ırkından cins bir kedi ile çiftleştiğinde doğacak yavrulara bu hastalıkları da aktarıyor.
Birçok safkan yavru kedi dünyaya bazı genetik bozukluklar ile geliyor. Cins kedilerin birçoğunun da acı veren, yaşam kalitesini düşüren hatta ölüme yol açan hastalıklara genetik olarak yatkınlığı bulunuyor.
Ülkemizde çok popüler olan birçok “cins kedi” ciddi genetik hastalıklardan mustarip
Hayvan severlerin yoğun çabasına karşın ne yazık ki hala ülkemizde cins kediler üretilmeye, satılmaya devam ediyor. Ne yazık ki bu kedilerin çoğu acı veren hastalıklardan mustarip bir şekilde yaşamak zorunda kalıyor.
İran kedisi genetik hastalıklar konusunda ilk sırada!
Cins kedi sevdalılarının favorisi İran kedisi genetik hastalıklar konusunda ilk sırada yer alıyor. Bu ırk kedilerde görülen genetik hastalıkların neredeyse hepsine yatkınlık gösteriyor. Ayrıca tüm kısa burunlu kediler gibi solunum sorunları ile dünyaya geliyor.
İran kedisinde görülen genetik hastalıklar
- En ufak yaralanmalarda ciddi kanamaların ortaya çıkmasına neden olan Chediak-Higashi Sendromu,
- Görme kaybına neden olabilen kedi kornea sekresyonu,
- Zor doğum, diş eti iltihabı, körlüğe neden olan Progresif retinal atrofi sayılabilir.
- İran kedileri FİP hastalığına da diğer birçok ırktan çok daha yatkındır.
- Hipertrofik Kardiyomiyopati olarak bilinen kalp hastalığı da İran kedilerinde çok sık görülür.
- Polikistik böbrek hastalığı, idiyopatik yüz dermatiti de yine İran kedilerinde sıkça görülen hastalıklardır.
Gördüğünüz gibi kimisi körlüğe, kimisi böbrek yetmezliğine, kimisi ölüme neden olan hastalıklardan mustarip olan bu kedileri üretmek dünyaya acı çekecek kediler getirmekten başka bir şey değildir.
Scottish Fold
Ülkemizde yine çok popüler bir ırk olan Scottish Fold özellikle düşük kulakları sebebiyle çok sevimli bulunuyor. Oysaki bu kedilerin kulaklarının düşük olmasının sebebi genetik bir mutasyon. Kıkırdak gelişimini etkileyen bir genetik mutasyon nedeni ile oluşan osteokondrodisplazi hastalığı sanıldığı gibi bu kedilerin yalnızca kulaklarını etkilemiyor. Scottish Fold kedilerin vücutlarındaki tüm kemik ve kıkırdaklarda şiddetli anormalliklere yol açıyor ve bu da beraberinde çok ağrılı ve acılı bir hastalık olan artriti getiriyor.
Tüm Scottish Fold kedileri, kuyruk, ayak bilekleri ve dizlerin erimesine neden olabilen çeşitli derecelerde ağrılı dejeneratif eklem hastalıklarından mustaripler ve tümü bu acılı sorunlarla doğan Scottish Fold ırkından kedileri üretmek en hafif tabir ile ahlaka sığmıyor.
Siyam kedisi
İşte yine cins kediler denilince akla gelen ilk ırklardan biri, Siyam kedisi. Ülkemizde en fazla bulunan cins kedilerden biri olan Siyam kedisi de İran kedisi kadar olmasa da çok sayıda hastalığa genetik yatkınlık sergiliyor. Zor doğum, tedavi edilmediği takdirde gözlerde ve hareketlerde sorunlara neden olabilen hiperlipidemi, diş eti iltihabı, istemsiz göz hareketlerine yol açan bir sinir sistemi hastalığı olan Nistagmus Siyam kedilerinin genetik yatkınlığı olan hastalıklardan sadece bir kaçı.
Ayrıca bu kedilerde cücelik, ağır kemik hastalıkları, kalça çıkığı, dejeneratif eklem hastalıkları, karaciğer büyümesi gibi çok sayıda ciddi soruna yol açabilen limozal enzim eksikliği ile de çok sık karşılaşılıyor.
Beyaz kedilerde sağırlık görülme oranı çok yüksek
Türkiye uzun yıllardan beri çeşitli hayvan hakları örgütleri tarafından genetik olarak sağırlığa yatkın olan Van kedilerini ürettiği için eleştiriliyor, zira ülkemizde bu kediler Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Van Kedisi Araştırma Merkezi’nde üretiliyor. Van ve Ankara kedilerinin sürekli çiftleştirilmesi sebebiyle ülkemiz belki de dünyanın en yoğun sağır kedi popülasyonuna sahip.
Yazımızı bitirirken, melez kedilerin safkanlardan çok daha sağlıklı olduklarının altını çizelim ve safkan kedi almanın, doğurtmanın tüm bu hastalıklar nedeni ile dünyaya acı çekmek için gelecek bir kedinin sorumlusu olmak anlamına geldiğini bir kez daha anımsatalım.
