Dilşad Karan
Terk edilmiş bir lemur ve patlamalardan korkan stresli bir fil, hayvanat bahçesinde savaş sesleri ve tehlikesi eşliğinde hayatta kalmaya çalışıyor.
Savaştan sadece insanların değil, hayvanların da etkilendiğini, zarar gördüğünü, psikolojik olarak yıprandığını biliyoruz. Üstelik hayvanların, insanlar gibi savaştan kaçabilecek durumları da yok.
Ukrayna’daki savaştan etkilenen hayvanlardan biri de Asya fili Horace…
Patlamalardan o kadar çok korkuyor ki, sakinleştirici verildi. Bombardıman sesiyle paniğe kapılan ve doğrudan bir çite çarpan zebralar ise içeride tutuluyor.
Washington Post’un haberine göre; hayvanat bahçesi denen yerde tutulan lemur Maya o kadar bunalmıştı ki, bu hafta yeni doğan bebeğini terk etti ve neredeyse onun ölümüne sebep oluyordu.
Hayvanat bahçeleri, dünya çapında savaşlarda genellikle ikincil hasar olmuştur. Ve savaş şimdi de Kiev’in hayvanat bahçesine dokunuyor, üstelik önemli de bir askeri tesisinin yanında.
Hayvanat bahçesinde tutulan hayvanlar giderek daha fazla stres belirtileri gösteriyor. Hava saldırısı sirenlerinden ve gün boyunca çalan patlamalardan korkuyorlar. Geceleri ise sıklıkla silah sesleri duyuluyor.
50 PERSOEL KALDI
En kötüsünden korkan ve kendi mahallelerindeki saldırılara karşı sığınak arayan yaklaşık 50 personel, yanlarında 30 aile üyesini de getirerek, günün her saati hayvanlara bakmak için genişleyen tesise taşındı.
Bol miktarda yiyecek stokladıktan sonra, Kiev Hayvanat Bahçesi’ndeki hayvanlara bakmak için yaklaşık 50 çalışan kaldı.
Hayvanat bahçesinin derme çatma barınaklarında hava saldırısı sirenleri sırasında kuş, balık gibi hayvanlar korunabilir ancak filler veya zürafalar kadar büyük hayvanlar yerin altına taşınamaz.
49 yaşındaki hayvanat bahçesi müdürü Kyrylo Trantin, “Saklanacak ya da kaçacak yerleri yok” dedi. “Hayvanat bahçesinden çıktıklarında, herhangi bir insandan daha az seçenekleri oluyor. Tanklarla dolu sokaklar olacak.”
Doğudaki Kharkiv kentindeki Feldman Ecopark hayvanat bahçesi, son çatışmalarda tesislerinin hasar gördüğünü bildirdi.
Hayvanat bahçesi Facebook’ta “Bazı hayvanlar yaralandı, bazıları öldürüldü” yazdı. Feldman Ecopark bölgesinde çatışmalar devam ediyor, bu nedenle maalesef kayıplar henüz nihai değil” dedi.
Kiev’in dışındaki vahşi bir hayvan barınağı, aslanlar ve kaplanlar da dahil olmak üzere bazı hayvanları Polonya’ya taşıdı. Ancak bu, Trantin’in, bırakın savaş sırasında, normal zamanda bile büyük hayvanlar için zor olacağını söylediği bir süreç.
Personel, yakınlara inebilecek herhangi bir bombardımandan korunmak için bazı hayvanları içeride tutuyor.
Trantin, muazzam kulakları ve hassas mizacı ile Horace’ın yüksek seslere karşı özellikle savunmasız olduğunu söyledi. Bu nedenle, bir personel, her gece onunla birlikte 17 yaşındaki filin muhafazasına taşınır ve onu herhangi bir yüksek sesten teselli etmek için yanında uyur. Sıkıntı içinde uyandığında ona elma yedirir ve rahatladığını hissedene kadar onunla sohbet eder.
Trantin, meslektaşları hakkında, “Bir roket veya top mermisi düşerse, onu nasıl sakinleştireceklerini biliyorlar” dedi.
‘HAYVANLARIN ÖLDÜRÜLMESİNDEN KORKUYORUM’
33 yaşındaki Ivan Rybchenko, cuma günü, hayvanat bahçesinde yaşayan 17 yaşındaki iki zürafadan biri olan Dguto’ya bir muz yedirirken arka planda birkaç patlama duyuldu ve bir hava saldırısı sireni inlemeye başladı. Dguto zar zor gözlerini kırptı.
Rybchenko, kendi yaşındaki birçok erkeğin aksine, Rusları geri püskürtmek için yerel güçlere katılmayı düşünmedi. İstilaya karşı koymanın kendi yolunun bu hayvanları canlı tutmak olduğunu söyledi.
“Zürafalar, geyikler ve atlarla ilgileniyorum” dedi. “Yani toprak savunmasına katılmamın bir yolu yok çünkü gidersem buradaki hayvanlar direkt ölürler.”
Yine de, kontrolü dışındaki olayların burada bir trajediye yol açmasından endişe ediyor. “Hayvanat bahçesindeki hayvanlardan herhangi birinin öldürülmesinden korkuyorum” dedi.
47 yaşındaki bir goril olan Tony, kafesinde bir ileri bir geri volta atıyordu, Trantin’i ve kendisine ikramlarla gelen 50 yaşındaki Valentina Dykoneva’yı görmekten mutluydu: hurma, muz ve içi çay dolu bir şişe getirmişlerdi.
Dykoneva, Tony’nin patlamalardan özellikle rahatsız olmadığını söyledi. “Ama elbette insanları ve ziyaretçileri özlüyor.”
‘BAYRAKTAR ADINI VERDİLER’
Yavru lemur, aynı gün doğan kardeşinin aksine, doğumundan sonra beslenmek için annesine çabucak tutunamadı.
Bu yüzden, hayvanat bahçesi görevlilerinin son derece olağandışı ve muhtemelen stresle bağlantılı olduğunu söylediği bir hareketle anne lemur onu aniden terk etti. Lemuru kurtarmak için bakımlarına aldılar, annesinin sıcaklığını taklit ederek onu tüylü bir malzemeye sararak ve bir şırıngayla bebek mamasıyla besliyorlar.
Annesinin terk edilmesinden çatışmayı sorumlu tutsa da, yavru lemurun doğumu hayvanat bahçesi çalışanları için bir sevinç kaynağı oldu. Ukrayna ordusu tarafından kullanılan Türk yapımı bir insansız hava aracından sonra ona Bayraktar adını verdiler.
Şaka yaptıkları isim, Ruslarla savaşan insansız hava araçları gibi, bu kadar çok yıkımın ortasında bu yavru lemurun gelişinin “olumlu bir şey” olduğunu gösteriyor.
