Buse Sever
Psikolog Barış Gürkaş, hayvanlara şiddet uygulayan kişilerde, anti sosyal kişilik bozukluğu olabileceğini belirtti. Gürkaş, bu kişilerin insanlara da şiddet uygulayabileceğini ve tedavi edilmeleri gerektiğini söyledi.
Psikolog Barış Gürkaş, hayvanlara zarar veren insanlarla ilgili Ajanimo’nun sorularını yanıtladı. Gürkaş, hayvanlara şiddet uygulayan kişilerin, aynı biçimde insanlara da şiddet uygulayabileceğini söyledi.
Bazı insanlar neden bir canlıya şiddet eğilimi gösterir? Bunun altında yatan nedenler nelerdir? İşte Psikolog Barış Gürkaş’ın cevapları:
“Hayvanlara zarar bir canlıya zarar vermek olduğu için bu kişi insana da zarar verebilir. Canlı olan herhangi bir şeye zarar verebilir.
En başta bunun değiştirilerek hayvanın önemli bir varlık mesajının kanunen de verilmesi gerekiyor.
Hayvanlara şiddet eğilimi tedavi edilebilir bir durum. Fakat kişinin yaşadığı psikolojik duruma göre değişkenlik gösterebilir. Bu noktada tedavi edilmesi gereken konu kişilik bozukluğuna kadar gidebilir.
‘HAYVANLARA ŞİDDET SADECE FİZİKSEL DEĞİLDİR’
Empatinin azalmasıyla beraber hayvana şiddetin farkındalığı da azalmaya başladı. Bu noktada kanunların yeniden düzenlemesi gerekiyor. En başta hayvanın önemli bir varlık olduğu mesajının verilmesi gerek. Hem de buna bir canlı bakış açısıyla bakılması gerek.
İnsanlar hayvana yapılan şiddetin sadece fiziksel olduğunu sanıyorlar. Ama psikolojik olarak da duygusal olarak da şiddete maruz bırakılabiliyor. Bir insana yapılmaması gereken birçok davranışın hayvana da yapılmaması gerekiyor. Çünkü onların da beyinin gelişmiş başka fonksiyonları var.
Biz anlayamasak da bir hayvanda öğrenme gerçekleşebiliyor. Duygu durumları değişkenlik gösterebiliyor. Bu yüzden şiddetin diğer boyutlarının da kesilmesi gerekiyor.
‘ANTİ SOSYAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU’
Hayvana şiddet çocukluk çağından beri birtakım insanların psikolojik problemleriyle ilişkili olabilir. Hayvana şiddet olayının altında yatan psikolojik sebepler olduğunu ilk adımda söyleyebiliriz.
Özellikle anti sosyal kişilik bozukluğu olan insanlara hem hayvanlara hem de insanlara şiddet eğilimi sergiliyorlar. Dolayısıyla çocukluktan beri bunların tedavilerinin yapılıyor olması gerekiyor.
Bunlar bazen kendi aileleri tarafından şiddet görmüş insanlar olabiliyor. Şiddet görmese de şiddete maruz kalan insanları görebiliyor. Bu yüzden çocukluktan bugüne davranış bozukluklarının gözlenip bunlara müdahale edilip kanunlarla da desteklenmesi gerekiyor.
‘İLERİDE KİŞİLİK BOZUKLUĞU OLABİLİR’
Kanun olsa insana yapamayınca hayvana da şiddet uygulamamaya başlayacak. Burada kişilik bozukluğu olduğu için bu kişiler bu şekilde davranıyor. Bu tip insanların merhamet duygusu çok az ya da karşı tarafa verdiği duygusal zararın farkındalığı yok.
Çocukların küçük yaşlarda genetik faktörlerden kaynaklı davranış bozuklukları varsa arkadaşlarıyla uyumsuzlukları, çevresiyle uyumsuzlukları varsa aile içinde belli şeylere maruz kalıyorsa bunların çevre tarafından fark edilip çocuğun psikoloğa getirilmesi gerekiyor.
Çocuk buna kendiliğinden karar veremez. Çünkü küçük yaşta davranış bozukluğuna müdahale edilmediğinde ileride kişilik bozukluklarına anti sosyal kişiliğe kadar evrilebilir.
Hayvanlara şiddet uygulan birini gördüğünüzde sergilenen davranışlar… Bu kültürel bir şey. Batı ve bireyci toplumlarda görmezden gelinebilen bir şey. Ama doğu ve kolektif toplumlarda buna duyarsızlık daha azdır.
‘VATANDAŞLIK GÖREVİMİZ’
Bizim kültürümüzde hayvanlara duyarlılık oldukça fazla. Sokaklarda bizde hayvan görebilirken batı toplumlarında göremeyiz. Batı toplumları hayvanların üremesini istemez.
Böyle bir durumda otomatik olarak onu korumaya yönelik refleksler veriyoruz ama şehirlerde insanlar birbirlerinden o kadar çekinmeye korkmaya başladı ki bu duruma müdahale etmekte çekiniyorlar.
Karşılaşacağımız kişiler kişilik bozukluklarına sahip olduğu için çekinmeleri de normal. Bununla ilgili yetkili birimlere gerekiyorsa polise bilgilendirme yapmak gerekiyor. Bu bizim vatandaşlık görevimiz.
‘İNSANA DA ŞİDDET UYGULAYABİLİR’
Hayvana zarar veren bir insanın karşı tarafın duygularına, hislerine dair farkındalığı düşük olduğu için insana karşı da yaklaşımında empatiden yoksun bir davranış gösterme ihtimali vardır ve dolayısıyla zarar verme ihtimali de vardır.
Fiziksel olmasa da duygusal yönden, psikolojik yönden şiddet uygulayabilir diyebiliriz.”
