Ajanimo
İspanya’da yürürlüğe giren yasa ile ‘duyarlı varlıklar’ olarak kabul edilen hayvanlar, evli çiftlerin boşanması halinde, insan çocukları gibi velayet konusu olacak.
İspanya’da geçen ay çıkarılan ve önceki gün yürürlüğe giren yasayla ‘duyarlı varlıklar’ olarak kabul edilen hayvanlar, boşanma durumunda insan çocukları gibi velayet konusu olacak. Başka Avrupa ülkelerinde de benzerleri çıkarılan yasa, İspanya’da boğa güreşlerinde işkenceyle dövüştürülen boğaları kapsamıyor.
Aralık ayında yürürlüğe giren yasayla, ülke tarihinde ilk kez evde yaşayan hayvanlar “nesne” değil, “canlı duyarlı varlıklar” olarak tanımlandı. Yasaya uygun yeni düzenlemeyle, aile mahkemeleri evde beslenen kedi, kuş, köpek, süs balığı, kaplumbağanın kimde kalacağı konusunda “hayvanın refahı”, “ailenin ihtiyacı” gibi faktörleri göz önüne alacak.
ÇOCUKLARDA OLDUĞU GİBİ
İktidardaki Sosyalist Parti ve koalisyon ortağı Pomedos tarafından sunulan yasaya göre, velayeti alan kişi ev hayvanının iyi bakılması konusunda gerekli güvenceyi verecek, kötü davranış halinde velayeti kaybedebilecek. Boşanma anında mahkeme hayvanın refahı için kime verilmesi konusunda da söz sahibi olacak ve gerektiğinde çocuklarda olduğu gibi ortak velayet verilebilecek.
Geçen aralık ayının başlarında çıkarılan yeni hayvan refahı yasasına göre, hayvanların “nesne” olarak görülmesinin önüne geçilmişti. İspanya Meclisi’nde yasaya sadece aşırı sağcı Vox Partisi karşı çıkmıştı.
Yasaya göre, “duyarlı varlık” olarak tanımlanan hayvanlar daha fazla yasal korumaya sahip olacak. Bazı yabani hayvanlar mevzuata dahil edilse de yasa, büyük ölçüde evcilleştirilmiş hayvanları koruyor. Yasa ayrıca hayvanların kötü muamele görmesini veya terk edilmesini yasadışı kılıyor.
BOĞALARI KAPSAMIYOR
Ancak yeni yasa, hayvan zulmünün diğer örneklerini, yani boğa güreşini kapsam dışı bırakıyor. Hayvan hakları grubu PETA‘ya göre, İspanya’da en az 100 kasabada yasaklanan boğa güreşleri, ülkede halen yasal.
Yasanın çıkmasından az önce Madrid’deki bir yargıç, ayrılık yaşayan bir çifte bir köpeğin ortak velayetini vermişti.
AB ÜLKELERİNDE ARTIYOR
Hayvanlar, Avrupa hukukunda, bölgesel idari kanunlarda ve hatta İspanya Ceza Kanunu‘nda dikkate alınması gereken hak ve menfaatleri olan, duyarlı varlıklar olarak zaten kabul edilmişti. Ancak bu tanıma, mülkiyet, aile ve yükümlülüklerle ilgili konuları kapsayan İspanya Medeni Kanunu’nda mevcut değildi. Bu, avukatların boşanma davalarında evcil hayvanlarla ne yapılması gerektiği gibi belirli sorunları çözmek için yasal bir dayanağı olmadığı anlamına geliyordu.
Geçen kasım ayında da Birleşik Krallık, Hayvan Refahı Yasası’nı, daha önce fark edilmeyen kafadanbacaklı yumuşakçalara ve on bacaklı kabuklulara ek koruma sağlayacak şekilde değiştirmişti. 2019’da ise Avustralya Başkent Bölgesi, Avustralya’da hayvanları duyarlı varlıklar olarak tanıyan ilk yargı bölgesi oldu. Benzer yasaları çıkarmaya hazırlanan diğer ülkeler arasında Fransa, Brüksel ve Yeni Zelanda da yer alıyor.
