Ajanimo
Plastik krizinin çözümü için artık bir umut var. Uluslararası bir komite plastik kirliliğinin azaltılması için gereken çözümleri araştıracak.
Dünya, plastik kirliliğiyle mücadele için küresel bir anlaşmaya hazırlanıyor. Birleşmiş Milletler’e üye olan ülkeler; plastiklerin üretimi, kullanımı ve bertarafı için kurallar koyabilecek küresel bir anlaşma için müzakerelere başlamayı kabul etti. Karar, Kenya’nın başkenti Nairobi’deki BM Çevre Konferansı’nda alındı.
Yaklaşık 200 ülke, plastik krizi için harekete geçmeye ve bu krizi önlemeye söz vermiş oldu.
Plastik atıkların yaşam alanlarını yok ettiğini, yaban hayatına ve doğaya büyük zarar verdiğini ve besin zincirini kirlettiği biliniyor ve bu durum insanlarda gelecekte nasıl bir dünyada olacağımıza dair büyük bir korku yaratıyor.
Doğal Hayatı Koruma Vakfı, ülkelerin aldığı bu son kararı ve verdikleri sözü, ozon tabakasına zarar veren maddeleri aşamalı olarak yasaklayan 1989 Montreal Protokolü’nden bu yana “uzlaşmaya varılan en iddialı çevre eylemlerinden biri” olarak nitelendirdi.
Uzman kişiler, iklim kriziyle mücadele için Paris Anlaşması gibi, plastiğin de dünyanın plastik atıkları azaltma rotasını belirleyen kendi anlaşmasına sahip olması gerektiğini öneriyor.
Greenpeace’in söylediğine göre, İngiltere’nin plastik atıklarının yaklaşık %40 kadarının Türkiye’ye ihraç edildi ve yasa dışı olan yollarla toplanarak yakıldı. Türkiye ise en çok çöp ithal eden ülkelerden biri olarak biliniyor.
Portsmouth Üniversitesi’nden Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na plastik konularında danışmanlık yapan Prof. Steve Fletcher, plastik sorunları hakkında “Ne kadar iyi politkaları olursa olsun bir ülke tek başına plastik kirliliğiyle baş edemez. Plastiğin sebep olduğu geniş çaplı zorluklarla toplum olarak başa çıkmamızı sağlayacak küresel bir anlaşmaya ihtiyacımız var.” diyor.
BBC’nin haberine göre: Anlaşmayı önerenlerin başında gelen Ruanda Çevre Bakanı Dr. Jeanne d’Arc Mujawamariya ise müzakerelerin plastik kirliliğini sona erdirmek için bir çerçeve oluşturacağı konusunda iyimser olduklarını söyledi.
Daha temiz ve atıksız bir yaşam için en uygun yolun sıfır atık olduğunu söylemek de yanlış olmayacaktır.
DÜNYADAKİ OKYANUSLARIN HER ZERRESİNİ PLASTİĞE BOĞDUK
BM’ye üye dünya liderlerinin 2024’e kadar, yapılacak olan bu anlaşmanın hangi unsurlarının yasal olarak bağlayıcı olacağı ve nasıl finanse edileceği gibi konularda fikir birliğine varmaları gerektiği söyleniyor.
Çevre örgütleri, ülkeleri plastiklerle ilgili ortak kural ve düzenlemelere bağlı kalmaya yönlendirecek ve zararlı ürünleri, uygulamaları cezalandıracak güçlü küresel standartlar talep ediyor.
Anlaşmayla kuzey ülkelerinden gönderilen plastik atıklardan mağdur olan güney ülkelerine yardım edilmesi konusunda baskılar arttırılacak.
Prof. Fletcher, “Küresel güneydeki ülkelerin karşılaştıkları plastik kirliliği kriziyle başa çıkmak için kaynaklara sahip olduğundan nasıl emin olacağımız ve bunları kimin ödediği konusunda tartışmalar var” dedi.
BM’deki kararı destekleyen İngiltere hükümeti, varılan mutabakatı “gerçekten tarihi” olarak nitelendirdi.
Çevreden sorumlu hükümet yetkilisi Lord Zac Goldsmith ise, “Sadece bir insanın ömrü kadar sürede, dünyadaki okyanusların her bir zerresini plastik kirliliğiyle boğarak çevreye hayal edilemez bir zarar verdik. Şimdi bunu iddialı ve geniş kapsamlı bir anlaşmaya dönüştürmek için yapılacak çok şey olmasına rağmen, bu çirkin sayfayı kapatmaya başlayabiliriz.”
PLASTİKLERİN BİLİNMEYEN YÜZÜ
- Dünya okyanuslarında 5 trilyondan fazla plastik olduğu ve bunların parçalanmasının da yıllar süreceği düşünülüyor.
- Her yıl 400 milyon ton plastik üretiliyor ve bunun %40’ı tek kullanımlık plastiklerden oluşuyor.
- Her yıl dünyadaki okyanuslara sekiz milyon tondan fazla plastik giriyor ve bunların çoğu karadan sulara ulaşıyor.
- Sanılanın aksine plastiklerin tümü geri dönüştürülemiyor. Bunda yapılma şeklinin uygun olmaması veya geri dönüşümünün çok pahalı ya da çok zor olması etkili.
- Karadaki veya denizdeki hayvanlar plastikten zarar görebilir. Taşıma poşetlerinde veya gıda ambalajlarında sıkışıp kalabilirler veya plastiği gıda sanarak yutabilirler.
